أَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ رَبِّ اشْرَحْ لِي صَدْرِي وَ يَسِّرْ لِي أَمْرِي وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِسانِي يَفْقَهُوا قَوْلِي.

مسئله 16:

و أمّا الستر الصلاتی فلا یکفی فیه ذلک ولو حال الاضطرار، بل‎ ‎‏لا یجزی الستر بالطلی بالطین أیضاً حال الاختیار، نعم یجزی حال الاضطرار‎ ‎‏علی الأقوی و إن کان الأحوط خلافه، و أمّا الستر بالورق و الحشیش فالأقوی‎ ‎‏جوازه حتّی حال الاختیار،لکن الأحوط الاقتصار علی حال الاضطرار، وکذا‏‎ ‎‏یجزی مثل القطن و الصوف الغیر المنسوجین، و إن کان الأولی المنسوج منهما أو ‏‎ ‎‏من غیرهما ممّا یکون من الألبسة المتعارفة. ‏

همۀ این چیزهایی که گفتیم مربوط به ستر وجوبی بود. یعنی یک تکلیف بود، و اما ستری که باید در نماز باشد، آنچه در تکلیف گفتیم در نماز نمی‌گوییم. یعنی اگر بخواهد با گِل خود را بپوشاند در ستر صلاتی نمی‌شود اما در ستر واجب می‌شود. اگر یادتان باشد همین ایراد را قبلاً می‌کردیم و می‌گفتیم پوشاندن خودش با گِل، صدق ستر عورتین نمی‌کند. مرحوم سید می‌فرمایند در باب نماز حتماً باید ستر العورتین باشد. لذا همان که ما گفتیم و می‌گوییم و همۀ فقها هم گفتند و می‌گویند، مرحوم سید در اینجا راجع به نماز آوردند.

ما می‌گوییم در باب اضطرار باید نشسته نماز بخواند. ان شاء الله بعد مفصل در لباس مصلی صحبت می‌کنیم و مرحوم سید می‌فرمایند در حال اضطرار می‌تواند دستش را جلو بگیرد و عقبش هم پوشیده است و نماز بخواند و مواظب باشد در نماز جلوی او پیدا نشود. ما می‌گوییم درحال اختیار باید عورتین پوشیده باشد بلکه «من السره الی الرکبه» و در حال اضطرار باید نشسته نماز بخواند و نشسته هم عورتینش پیدا نیست. دیروز راجع به ستر صلاتی می‌گفتم مربوط به نظر نیست بلکه خود به خود خانمی در اطاقی که درش بسته و هیچکس هم نیست، نمی‌تواند لخت نماز بخواند. یا آقا در جایی که هیچکس نباشد، نمی‌تواند بدون ستر نماز بخواند و باید خود را بپوشاند. اما در باب اضطرار گفتیم چون مضطر است، باید بنشیند و نماز بخواند و حتی بعد صحبت می‌کنیم که اگر نمی‌تواند رکوع و سجده کند، با ایماء انجام دهد. هرکجا که می‌تواند انجام دهد و هرجا که نمی‌تواند، ساقط است.

می‌فرمایند:

و أمّا الستر بالورق و الحشیش فالأقوی‎ ‎‏جوازه حتّی حال الاختیار،لکن الأحوط الاقتصار علی حال الاضطرار، وکذا‏‎ ‎‏یجزی مثل القطن و الصوف الغیر المنسوجین، و إن کان الأولی المنسوج منهما أو ‏‎ ‎‏من غیرهما ممّا یکون من الألبسة المتعارفة. ‏

می‌فرمایند اگر با پنبه یا پشم خود را بپوشاند مانعی ندارد. همۀ اینها بعد در مسئلۀ 43 مفصل می‌آید و تکراری بیشتر از مرحوم سید نیست و ما همه جا یک حرف می‌زنیم کسی که عریان است، نمی‌تواند رکوع و سجده کند، باید بنشیند و یا نمازش را با ایماء بخواند برای اینکه ستر عورتین لازم است حتی در حال اضطرار.

درس اخلاق:

ادب در کلام و ادب در نوشته و ادب، حتی در مقابل بچه‌ها باید مراعات شود؛ و این بی‌ادبی جامعه را به فساد می‌کشاند. جامعۀ ما از بی‌ادبی شروع کرد و رسیده به اینجا که نمی‌شود جلوی آن را گرفت. اگر اینگونه جلو رود، ناگهان می‌رسیم به جایی که بدحجابی و بی‌حجابی چیز عادی می‌شود. اگر از اول ادب را مراعات کرده بودیم و واداشته بودیم که ادب مراعات شود، خیال نمی‌کنم به اینجا کشیده می‌شد. علی کل حال ما طلبه‌ها باید ادب را در گفتارمان و در منبرهایمان خیلی رعایت کنیم. باید لفظ رکیک در حرفهایمان نداشته باشیم.

آقایی بود که خیلی در منبرها مواظب من بود. من یک بار لفظ خر در زبانم آمده بود. ایشان بعد از منبر نزد من آمد و گفت طلبه روی منبر باید رکاکت زبان نداشته باشد. رکاکت زبان من راجع به دیگران هم نبود که اگر راجع به دیگران باشد غیبت و تهمت و گناه فوق‌العاده بزرگ است. باید مواظب باشیم که منبرهایمان غیبت و تهمت نداشته باشد. باید مواظب باشیم که منبرهایمان شایعه پخش کن و دشمن شاد کن نباشد. اگر چنین باشد، منبر نیست و من از همۀ شما تقاضا دارم که ادب در منبر را از نظر تُن صدا و از نظر گفتن و حتی از نظر تکان دادن دست و از نظر الفاظ مراعات کنید.

و اما ادب مهمتر، اینست. حضرت امام بارها و بارها به ما نصیحت می‌کردند دربارۀ ادب در مقابل خدا. حضرت امام می‌گفتند همۀ ما در محضر خدائیم، ادب حضور باید مراعات شود. اگر بنده در مقابل خدا مؤدب باشد، متقی است.

حتی بزرگان می‌گویند (انّ الله علیم بذات الصدور) (آل‌عمران، 119)؛ پروردگار عالم تخیلها و تصورهای ما را هم می‌داند. ما باید تصور و تخیل گناه هم نداشته باشیم. اگر بخواهیم به جایی برسیم، باید علاوه بر اینکه گفتار ما کنترل باشد، تخیلها و توهمهای ما هم کنترل باشد زیرا (إنّ الله علیمٌ بذات الصُدور).

اما ما شیعیان چیزی می‌گوییم و این از اسرار شیعه است. همینطور که همۀ ما در محضر خدائیم و ادب حضور باید مراعات شود، ما در محضر ائمۀ طاهرین و در محضر چهارده معصوم هستیم و ادب حضور باید مراعات شود. (وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَیرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ سَتُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَیبِ وَ الشَّهَادَةِ فَینَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ‌) ﴿التوبة، 105﴾. قرآن می‌فرماید این «سین» تحقیقی است. همه در محضر مقدس امام زمان هستیم، گفتار و کردار و توهمهای ما در محضر مقدس امام زمان است. پس باید ادب حضور را مراعات کنیم. روز قیامت نیز باید جوابگو باشیم. عقیدۀ شیعه اینست و اگر شیعه این عقیده را نداشته باشد، حتماً شیعه نیست. شیعه باید خود را در محضر خدا و در محضر پیغمبر اکرم و در محضر ائمۀ طاهرین و در محضر صدیقۀ طاهره ببیند. پس باید ادب حضور را مراعات کنیم و بدانیم اگر در مقابل امام زمان یک گناه کردیم، آقا امام زمان از ما راضی نیست و وقتی راضی می‌شود که جداً توبه کنیم.

اینکه در محضر خدا هستیم، عقیدۀ همۀ مسلمانهاست و اینکه در محضر پیغمبر و ائمۀ طاهرین و من جمله آقا امام زمان هستیم، از اسرار شیعه و عقیدۀ شیعه است و علی کل حال، تلقین چیز خوبیست. از همۀ شما تقاضا دارم این تلقین را داشته باشیم و مرتب به خودتان تلقین کنید. این آیۀ شریفه را هم بخوانید که ثواب دارد و موجب تقلین برای شماست.

(وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَیرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ سَتُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَیبِ وَ الشَّهَادَةِ فَینَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ‌)

خدا را قسم می‌دهم به حق حضرت ولی عصر «عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریفه» این عقیدۀ تشیع را یقینی کند برای همۀ تشیع و مخصوصاً برای ما طلبه‌ها.