اعوذ بالله من الشیطان الرجیم. بسم الله الرحمن الرحیم. رب اشرح لی
صدری و یسرلی امری واحلل عقدﺓ من لسانی یفقهوا قولی.
به تناسب ایام عید یک
مقداری درباره این عید نوروز صحبت کنیم شاید خوب باشد.
عید نوروز یک عید ملی است
و اگر ایرانیها به عنوان عید ملی این عید را اهمیت بدهند اشکال ندارد مثل عمل
کردن به رسومات هر ملتی، هر ملتی یک آداب و رسومات دارد به آن آداب و رسومات عمل
بکند مانعی ندارد لذا از این جهت عید گرفتن ما ایرانیها چون یک آداب و رسومات
اجتماعی است در ملت ما اشکال ندارد.
ما اسلام آن را امضا کرده است
مرحوم محدث قمی رضوان الله تعالی علیه خب نقل میکنند که روز عید نوروز لباس نو
بپوش غسل کن چهار رکعت نماز بخوان میتوانی روزه بگیر، یک دعا هم نقل میکنند در
این دعا آمده است که خدایا این روز را تو کرامت به آن دادهای تو فضیلت به آن دادهای
تو شرافت به آن دادهای، همین جور که در نماز عید فطر و عید قربان توی قنوت میخوانیم
خدایا این روز را شرافت دادی کرامت دادی همین دعا هم در مفاتیح محدث قمی راجع به
عید نوروز آمده حالا نمیدانم هم چرا؟ راستی این عید نوروز فضیلت خاص دارد ما نمیدانیم؟
یا این که نه، ائمه طاهرین علیهم السلام رسمشان بوده به آداب رسوم اجتماعی هر ملتی
احترام میگذاشتند شاید هم برای همین باشد که این یک عنوان ثانوی میشود.
اما علامه مجلسی رضوان
الله تعالی علیه در زاد المعاد که خیلی چیزها برای این عید نوروز درست میکنند هر
فضیلتی را روز عید نوروز قرار میدهند من جمله نصب مولا امیرالمؤمنین به خلافت میگویند
روز عید نوروز بوده حتی مثلا پیامبرهای سابق این عید نوروز را اهمیت به آن میدادند
و این تطابق مرحوم علامه مجلسی که هفت هشت تا تطابقهای خیلی مهم و برای ما مهمتر
از همه عید غدیر خم روز اول فروردین بوده روز عید بوده حالا آنها را کاری نداریم
اما آن چه کار داریم این است که این عید نوروز یکی از آداب و رسوم اجتماعی است
خرافت نیست مثل چهارشنبه سوری، یا مثل سیزده بدر و چون خرافت نیست یک چیز ملی است
و ملت به این عید اهمیت بدهد اشکال ندارد اما ائمه طاهرین علیهم السلام امضا کردهاند
که روز با شرافتی است.
چند چیز مهم هم در این عید هست.
و راستی چیزهای خیلی بالاست دیگر، صله رحم این دید و بازدیدها خب
خیلی عالی است لباس نو پوشیدن این زنها خودشان را بکشند برای این خانه تکانی نظافت
و شادی و امثال اینها، اینها هم یک چیزهای خیلی خوبی است از آداب و رسوم اجتماعی
که آن چیزها را دیگر اسلام امضا کرده (النظافه
من الایمان) دارد، دیگر اسلام کسی که صله
رحم نکند عمر 30 ساله سه ساله میشود کسی که صله رحم بکند عمر سه ساله 30 میشود و
قرآن روی این صله رحم خیلی داغ صحبت کرده نفیایا اثباتاً خب اینها هم امتیازهای
عید است امتیازهای خیلی خوبی است انصافاً.
اما این عید نوروز ما مبتلا شده به یک مصائب بزرگی که هر مصیبتش
بالاتر از مصیبت که همه مردم مصیبت زده بشوند مصائبش خیلی بالا رفته، مصیبت اولی
که در این عید آمده این تفاخرها تکاثرها چشم و هم چشمیها و به رخ دیگران کشاندن
خانهاش را اثاثیهاش را لباسهایش را و این تفاخر و تکاثر از نظر قرآن گناهش خیلی
بزرگ است، این یک مصیبت است که سال به سال هم زیادتر میشود سال به سال هم بدتر میشود
حتی من سراغ دارم میرسد به آن جا با هر وام و کلاه سر گذاشتن و هر جور بشود فرشهای
خانه را عوض میکند برای این که به رخ دیگران بکشد حتی خانهاش را عوض میکند اگر
زنش را عوض نکند چه اوضاع نکبت باری در این تفاخرها تکاثرها پیدا شده و سرایت هم
کرده همه وقت دیگر این تفاخرها تکاثرها، بدتر از این این ریخت و پاشها این اسراف
و تبذیرها آقا برای این که عقب نماند هر شیرینی هر جا هست باید جمع بکند شیرینیهای
متعدد گزهای رنگ و وارنگ، آجیلهای چه، میوههای چه، میوهها چند قسم خب اینها
همه حرام است (ان الله لایحب المسرفین) (ان
المبذرین کانوا اخوان الشیاطین) اما نه این
اتراف است قرآن میگوید آدم مترف در روز قیامت زیر دود جهنم هرم جهنم 50 هزار سال
باید زندگی بکند (و اصحاب الشمال ما اصحاب الشمال
فی سموم و حمیم و ظل من یحموم لابارد و لاکریم انهم کانوا قبل مالک مترفین و کانوا
یصرون علی الحنث العظیم) آدم دست چپیها در روز
قیامت چقدر شومند بدبختند بد بدبختی آنها را میگوید زیر هرم جهنم زیر دود جهنم
باید بمانند چرا؟ مترف بودند ریخت و پاش، اسراف و تبذیر چشم و هم چشمی بعد میفرماید
این خیلی گناه دارد یعنی اگر آدم ریخت و پاشی شد اگر انسان مصرفی شد اگر انسان
اسراف و تبذیرگر شد خیلی گناه دارد به قول امیرالمؤمنین میفرماید (و قد دقت و رقت و استرقت فضول العیش اعناق الرجال) خرج که آدم را کاری ندارد خرج را خدا میرساند مخصوصاً ما طلبهها
را خدا قسم خورده خرج ما را میرساند، اما برج ما را خب نمیرساند دیگر، نمیرساند
دشمن هم دارد و این برجی خب ما طلبهها هم همه شدهایم برجی، یک طلبه پیدا کنیم که
بشود خرجی، خب نداریم دیگر، سابقاً بود خوشا به حال آن روزها چقدر عالی بود ما
طلبهها هیچ چیزی نداشتیم اما یک زندگی شادی، یک زندگی به قول آن این الملوک و
ابناء الملوک اما به دست خودمان البته اجتماع ما را بدبخت کرد ما را بیچاره کرد
لذا امیرالمؤمنین میفرماید آن که و قد دقت آدم را میکوبد له میکند الان همه شما
که این جا نشستهاید از خوبان هستید میشود بگوییم که شما ضعف اعصاب ندارید و قد
دقت، و رقت آدم را بنده میکند ذلیل میکند، و استرقت آدم را میرساند به آن جا
استفادههایش خرج خرجش نمیشود خرج برجش میشود باز هم کم میآورد امیرالمؤمنین میگوید
میدانی این و قد دقت و رقت و استرقت بر اثر چیست؟ فضول العیش برجها نه خرجها (فضول العیش اعناق الرجال) و این
عید نوروز خیلی مصیبت شده توی این خرج و توی این برجها مثلا الان فکرش را بکنید
همه باید یک مسافرت بکنند این بنزین خب همه دود میکنند میرود به هوا چقدر؟
میلیاردها این ده بیست روزه همهاش حرام است، خب این از اول هم که از مسافرت برمی
گردد شروع میکند هی جمع بکن جمع بکن ناگهان یک هفت هشت روز برو مسافرت همهاش را
از بین ببر، مسافرتهایی که به غیر از مشقت هم هیچ چیز ندارد اما چه فسادها چه بی
بند و باریها چه بی عفتیها چه اختلاط زن و مرد با هم چه مصیبتها، همهاش از اثر
این است که برج است خرج نیست، بخواهد هم نکند دخترش نمیگذارد پسرش عقدهای میشود
آنها فرار میکنند یک اوضاعی شده، یک اوضاعی شده بالاترین بلاها، این هم مصیبت دوم
است که عید نوروز آورده خیلی مصیبت بالاست فکرش را بکنید ببینید چقدر به قول قرآن (و یصرون علی الحنث العظیم).
سوم بالاتر از همه اینها که دیگر توی ما طلبهها آمده بی بند و
باری نداریم اما این که بدتر از بی بند و باری است داریم غیبتها تهمتها شایعه
پراکنیها توهین کردنها، مردک هنوز ننشسته است سلام علیکم حال شما؟ عید شما
مبارک، چه خبرها؟ شروع میکند غیبت، غیبتهای گنده گنده تهمتهای گنده گنده 90
درصدش تهمت است 95 درصدش تهمت است 5 درصدش هم غیبت است قبل از آن که شیرینی میل
کند یا کوفتش کند مردهها کوفت خودش کرده (و لایغتب بعضکم بعضا ایحب احدکم ان یأکل لحم اخیه میتاً فکرهتموه) حالا دیگر این جا اگر خانه طلبهها بیشتر نباشد کمتر نیست، بگو،
توهین میکند جنگ با خدا تهمت میزند یک تل چرک و خون در روز قیامت برای خودش تهیه
میکند غیبت میکند مرده میخورد عالم ملکوت میبینند این دارد مرده میخورد بوی
گندش ملائکه ای که آن جا هستند بوی گند این غیبت آنها را آزرده خاطر میکند در
روایات داریم ملائکه این مجلس را لعن میکنند خب همیشه مردم لاابالی غیبت و تهمت و
شایعه و نمام و سخن چینی و اینها را داشتهاند اما دیگر توی ما طلبهها یا نبود
یا اگر هم بود خیلی کمتر بود به اندازهای کمتر بود من یادم نمیرود یک جلسه ای
بود جلسه شادی هم بود از یکی از بزرگان هم بود توی آن مجلس یک کسی غیبت کرد آن وقت
به آقای ستوده خدا رحمتش کند خیلی آدم بالای خوبی بود خیلی من ایشان را دوست داشتم
یکی به آقای ستوده گفت که آقا غیبت کرد گفت که توجه ندارد یعنی برای این که به او
نگوید یک توجیهی درست کرد که این بیتوجه در غیبت کردنش است یعنی این قدر کم بود
راستی کم بود اما حالا راستی زیاد است توی این حجرهها مال امام زمان است چه غیبتها
چه تهمتها بعضیها هم که خیلی مقدس هستند پیش من حلالیت میطلبد بعد هم غیبتش را
که میگوید میبینیم که یک تهمت عجیبی یک کسی درست کرده توی حجره این آقا گفته، بد
بینی به یک دیگر تهمتها غیبتها شایعه پراکنی ها به قول قرآن میفرماید که (یتلقون بالسنتهم و یقولون باهوائهم ما لیس لکم به علم و تحسبونه
هینا و هو عند الله عظیم) ور ور میکنید تلقی
لسانی است اما نمیدانی گناهش چقدر بزرگ است دیگر اگر انسان خودش را ول کرد میر سد
به آن جا تهمت میزند به زن پیامبر اصلاً پیامبر را بیچاره کرد قضیه افک به
اندازهای پیامبر مضطر شد که چهار پنج تا آیه من جمله این آیهای که خواندم راجع
به قضیه افک آمد تا پیامبر را منزه بکند از این تهمت که به پیامبر زده شده بود
بعضی اوقات این جوری است که به امام کشی میرسد ائمه طاهرین را شما وقتی بروید توی
حسابها میبینید که همین شایعه پراکنیها خیلی از ائمه طاهرین علیهم السلام را
کشت، قضیه افک جلو آورد، هیچ، پشت سر مراجع صحبت کردن برایش خیلی آسان میشود بلکه
واجب میداند واجب میداند تهمت زدن را واجب میداند، حالا به هم رسیدن خب کم است
همین که توی راه به هم برسند سلام علیکم چه خبر؟ آن هم یک منی بکند آن هم یک منی
بشنود برود، اما این ایام عید لانه شیطان توی خانهها و ما طلبهها باید جلویش را
بگیریم حالا جلویش را نمیشود گرفت برای این که بدتر میشود مرحوم حاج شیخ گفته
بودند به طلبه نگو غیبت نکن تفسیق میکند اصرار نکن تکفیر میکند الان وضع ما این
جور شده بخواهیم اصرار بکنیم تکفیرها میآید جلو اما تا این اندازه میشود که حرف
توی حرف بیاوریم اولاً که گوش ندهیم یعنی استماع نباشد سماع باشد بعد هم یک حرف
توی حرف بیاوریم آن آقا هم نفهمد ما حرفمان را بزنیم یک حدیث، یک روایت یک نقل قول
یک تاریخ اگر تاریخ بلد باشید خوب میتوانید جلسه را گرم بکنید این که 11 جا در
قرآن دارد که (فسیروا فی الارض) سیر در تاریخ راستی تاریخ خیلی میتواند جلسه را گرم بکند جاذبه
دار است و این واجب است بر همه ما واجب است و گوش دادن به این غیبتها ولو ترتیب
اثر ندهیم اگر ترتیب اثر بدهیم که شاید بعضی اوقات بدتر از غیبت کردن باشد ولی اگر
ترتیب اثر هم ندهیم اما بتوانیم دفاع کنیم نکنیم خب همه فقهاء نوشتهاند غیبت کردن
یا غیبت شنیدن مثل هم است روایت هم داریم تهمت زدن با تهمت شنیدن و ساکت ماندن مثل
هم است دروغ گفتن و دروغ شنیدن مثل هم است شایعه پراکنی کردن و شنیدن مثل هم است
این شایعه اول دو سه تا دشمن شب شایعه را درست میکنند میروند توی ماشین به این و
آن میگویند کم کم تمام اصفهان را شب میگیرد تمام جلسات را میگیرد جمع میشود
توی دل یک کسی آن دلی که جهنم است توی هر دید و بازدید یکی دو تا از آن شایعه را
پخش میکند و این مصیبت خیلی بالاست در این عید نوروز و معمولاً عید نوروزمان را
مبدل به عزا میکنیم برای این که امیرالمؤمنین میفرماید که (کل یوم لایعصی الله فیه فهو یوم عید).
گناه نامبارک میکند عمر ما را بی برکت میکند اختلاف خانوادگی میآورد
دیگر نمیشود درس خواند دیگر نمیشود نماز شب خواند روایات زیاد است روز گناه میکنید
دیگر شب نمیتوانید نماز شب بخوانید بعضی اوقات هم اگر حق الناس باشد که خیلی
بالاست مرحوم آیت الله حاج آقا رحیم ارباب برای من چندین جا اثبات شده این فرمایش
ایشان گفته بود یک رفیقی داشتیم متهجد بود اما یک وقت نماز شبش تعطیل شد میخواست
بخواند نمیشد بیدار هم میشد نمیشد بعد خودش حاج اقا رحیم گفته بودند خودش برای
من تعریف کرد که من اذیت به یک موش کردم موشها توی حجره به من اذیت میکردند من
یک موش از این موشها را پیدا کردم کلاه شابگاهم را آن وقتها طلبهها کلاه شابگا
سر میگذاشتند توی حجره نه توی بیرون، کلاه شابگاهم را گذاشتم روی این موش این موش
هی ور ور کرد و من اعتنا نکردم بعد هم گربه رسید این موش را دادم به این گربه دیگر
موفق به نماز شب نشدم ما زیاد داریم یک جمله یادم آمد جمله را بگویم دیگر بیش از
این مزاحم نشوم یک اهل دلی یک کسی که خیلی بالا بوده عالم کشف داشته میگوید که من
یک وقت حالت قبض پیدا کردم دیگر نه از عبادت لذت میبردم نه حال کار داشتم این را
اسمش را میگذارند حال قبض نه نماز شب میخواندم اگر هم تحمیل میکردم حال نداشتم،
راز و نیاز خدا چه کردم؟ پیش این و آن، نمیدانستند، بالاخره عالم کشف به من گفت
که یک گنجشکی (شکت عنک عصفوره فی الحضره) یک گنجشکی پیش خدا از دست تو شکایت کرده است میگوید یادم آمد میرفتم
مسجد دیر شده بود بچهها با یک بچه گنجشکی داشتند بازی میکردند زجرش میدادند من
با بی اعتنایی گذشتم شما را به خدا این حرفها را اهمیت به آن بدهید میگوید با بی
اعتنایی گذشتم آن نمیدانست این بچه گنجشک را کشتند؟ زنده نگه داشتند؟ اما شکنجهاش
میکردند میگوید عزا گرفتم حالا چه بکنم؟ چکار میشود کرد؟ میگوید اتفاقاً با
این حال قبضم رفتم صحرا شاید تفریحی بکنم یک وقت دیدم یک بچه گنجشک افتاده از درخت
پایین یک مار آمد این بچه گنجشک را بگیرد من عصایم را بلند کردم مار فرار کرد بچه
گنجشک را گرفتم به مادرش رساندم، میگوید شب حالی پیدا کردم توی عالم کشف به من
گفتند که (شکرت عنک عصفوره فی الحضره) این بچه گنجشک دیشب پیش خدا از دست تو تشکر کرد، حالت قبض مان
مبدل به حالت بسطمان شد اینها فراوان است در روایات ما هم فراوان است و ما طلبهها
مقید زبانمان، مقید گوشمان، مقید چشممان باشیم و ما طلبهها جدا هر جور میشود
باید امر به معروف و نهی از منکر کنیم ما اصلاً عمامه سر گذاشتیم برای همین که امر
به معروف و نهی از منکر کنیم امر به معروف و نهی از منکر فقط این نیست که برویم
روی منبر بنشینیم یک منبر برویم نه این مجالس را باید کنترل کنیم هر جور میشود
البته بحران نمیشود درست کرد البته این جور که بگویند چه طلبه خشکی، جلسه را خراب
کرد این جورها نه، اما خب شماها خوب بلدید جلسه را دست بگیرید و اگر هم نه خب بس
است 5 دقیقه مینشینید بس است این قدر نشستن این قدر زحمت بر ای چه؟ خب پا شوید
بروید موقعی که نشد، از این آتش میروید بیرون ما خیلی مصیبت داریم این مصائب هم
بزرگ بزرگ است اما مصیبت بالاتر از این به این مصائب توجه نداریم خدا را قسمش میدهم
به حق آقا امام زمان این سال را برای همه شما مبارک قرار بدهد، صحت و سلامتی امنیت
دل خوش، تقوی به همه شما و به وابستههای شما در این سال عنایت بفرماید.
و صلی الله علی محمد و آل محمد