بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ

«ن وَ اَلْقَلَمِ وَ ما يَسْطُرُونَ»

خداوند سبحان را سپاس‌گزاریم که دوازدهمین دورۀ جشنوارۀ پژوهش‌های طلّاب جوان و نوقلم در حوزه‌های علمیّه – که به نام مبارک یکی از بزرگ‌ترین مفاخر علمی و معنوی تشیّع یعنی جناب علّامۀ حلّی «قدس‌سرّه‌الشّریف» مزیّن است – با استمرار تلاش‌های تحقیقاتی آینده‌سازان حوزه‌های علمیّه برگزار می‌گردد.

نخست باید از طلّاب عزیز صاحب قلم که با مساعی علمی خود مایۀ امید حوزه‌ها هستند و سپس از مسئولان برگزاری این جشنواره و نیز همۀ میهمانان که حرمت قلم و اصحاب قلم را پاس داشته‌اند تشکّر و قدردانی نمایم.

در این مجال کوتاه، توجّه به سه نکته را ضروری می‌دانم:

نکتۀ اول: بی‌شکّ حیات و رشد حوزه‌های علمیّه در گرو بالندگی و پویایی تحقیقات و پژوهش‌های علمی است و این مهمّ جز با مجاهدت بی‌وقفۀ علمی و تحکیم پایه‌ها و مایه‌های دانش امکان‌پذیر نخواهد شد. طلّاب جوان و نوقلمان عزیز حوزوی باید به این نکتۀ کلیدی و اساسی، توجّه جدّی و التزام عملی کامل داشته باشند که تلاش پیوسته برای تعمیق بنیان‌های علمی و ارتقاء سطح دانش و به‌روز نمودن آگاهی‌ها و دانا‌یی‌های نظری تنها راه استمرار حیات حوزه‌های علمیّه و هر معهد علمی دیگر است و اگر چنین مجاهدت بی‌وقفه و تعطیل ناپذیری، کم‌فروغ یا خدای نکرده بی‌فروغ شود، بدیهی است که پژوهش و تحقیق، امری بی‌معناست و پدید آوردن آثار متین و کاربردی و استوار به هیچ‌وجه ممکن نخواهد بود. از این رو نسل جوان و تکامل‌خواهِ حوزه‌های علمیّه باید تمام توان و تلاش خود را به کار گیرد و همۀ اوقات و فرصت‌های خود را مغتنم شمارد و بنیه‌های علمی و دانشی خود را هر چه بیشتر و بهتر تقویت نموده و مستحکم سازد.

نقش اساتید و مدرّسان گرامی و نیز سهم مسئولان آموزشی حوزه‌های علمیّه در این جهت، نقشی ممتاز و سهمی برجسته است. اساتید بزرگوار باید تمام جدّ و جهد خود را مصروف ارتقاء ابعاد علمی طلّاب جوان و نشان دادن راه و چاه این مسیر به آنان نمایند و متصدّیان آموزشی حوزه‌ها نیز باید مقدّمات و برنامه‌های لازم در این خصوص را مرتّباً نوسازی و تحکیم بخشند.

نکتۀ دوّم: در امر پژوهش وتحقیق و پدید آوردن آثار قلمی پنج مؤلّفۀ مهم همواره باید مدّ نظر و التزام اصحاب قلم و محقّقان باشد تا اثر آنان به نحو شایسته اثرگذار گردد:

1)‌ دانستن روش‌های تحقیق و شیوه‌های پدیدآوردن یک اثر علمی.

2) رعایت اولویت‌های پژوهش با توجّه به نیازهای پیش رو و پرهیز از پرداختن به موضوعات کم‌فایده و خالی از ثمرۀ کاربردی.

3) پرهیز از سطحی‌نگری و قشری‌گری و تحجّر و جمود و نیز پرهیز از التقاط و شتاب‌زدگی و تحریف و انحراف از اصول، که دو سویۀ تفریط و افراط تحقیق و پژوهش علمی است.

4) مستدلّ ساختن همۀ مدعیّات و اجتناب از بیان سخنان بی‌مبنا و ادعاهای بی‌دلیل.

5) توجّه و تکیه به سوابق هر موضوع و سیر تطوّر آراء و نظریّات مربوط به آن موضوع.

نکتۀ سوم: مسئولان گرامی و مدیران حوزه‌های علمیّه، باید بیش از پیش به امور پژوهشی و تقویت این بخش، همّت گمارند و بدانند – که البته می‌دانند – که هر چند فعالیّت‌ها و امور تبلیغی و ترویجی، یکی از ارکان رسالت‌های حوزه و حوزیان است ولی مسلّم است که بالندگی این فعالیّت‌ها و توفیق طلّاب و روحانیون فعّال در عرصه تبلیغ و ترویج، مرهون مجاهدت محقّقان و پژوهشگرانی است که مایه‌ها و سرمایه‌های مبلّغان را فراهم می‌آورند و آنان را به ابزارهای لازم تجهیز می‌نمایند، چنانکه فعالیّت‌ها و امور آموزشی و تعلیمی نیز، ثمرۀ برجسته و اساسی آن در امر پژوهش و تحقیق، ظاهر می‌شود و از این جهت مسیر تولید علم و تعمیق و توسعۀ دانش، از تحقیق و پژوهش عبور می‌کند. لذا توجّه هرچه بیشتر به رکن پژوهش، بی‌شک موجب اعتلاء و ارتقاء رکن آموزش و رکن تبلیغ نیز خواهد بود.

از خداوند تعالی توفیق و تأیید همۀ شما عزیزان را مسألت می‌کنم و دعای مستجاب حضرت بقیة‌الله‌الأعظم«ارواحنا فداه» را برایتان خواستارم و امیدوارم نوقلمان امروز حوزه‌های علمیّه، سرمایه‌های بزرگ و درخشان فردای حوزه‌‌ها و جامعۀ اسلامی باشند. ان‌شاءالله تعالی. والسّلام‌علیکم و رحمة‌الله و برکاته.