از جمله مسائلي كه در اسلام، فوقالعاده بر روي آن تأكيد و پافشاري شده، ازدواج بين دختر و پسر و ايجاد كانوني پر از مهر و محبت و صفا و صميميت بين زن و شوهر و فرزندان است كه داراي اثرات و ثمرات بسيار ارزنده و مفيدي است. اولين ثمره مبارك و بالاترين دست آورد خجسته اين پويند الهي تثبيت و حفظ و حراست نيمي از دين جوان به عنوان بزرگترين توشه و برداشت او از اين دنيا است، لذا يك جوان ازدواج كرده با به دست آوردن اين هديه و نعمت خداوندي، با آرامش خاطر و اطمينان قلبي بيشتر، به حفظ نيمي ديگر از دينش ميپردازد. پيامبر گرامي اسلام(ص) ميفرمايند:
كسي كه ازدواج كند نصف دينش را دريافته است، پس تقواي الهي را پيشه كنيد تا نصف ديگرش را حفظ كنيد .
در جاي ديگر، ازدواج را سنت و سيره خويش معرفي ميفرمايند و كساني را كه بدون عذر از آن روي بر تابند از گروه مسلمانان خارج ميدانند.
خداوند تبارك و تعالي نيز در قرآنمجيد با صراحت، خطاب به جامعه اسلامي، امر خطير ازدواج را گوشزد فرموده و مسلمانان را از عدم توجه و پشت گوش انداختن اين مسئله مهم و حساس به جهت مسائل مادي و مالي بر حذر ميدارد كه او خود از درياي بيركانه فضل و رحمتش، آنها را در اين امور، بينياز و مستغني ميسازد.
وَ اَنْكِحُوا الْاَيامي مِنْكُمْ وَ الصّالِحينَ مِنْ عِبادِكُمْ وَ اِمائِكُمْ اِنْ يَكُونُوا فُقَراءَ يُغْنِهِمُ اللهُ مِنْ فَضْلِه
«مردان و زنان بيهمسر خود را همسر دهيد، همچنين غلامان و كنيزان صالح و درستكارتان را، خدا از فضل خود آنان را بينياز ميسازد».
ازدواج، وظيفهاي بر دوش همگان
اصولاً اينگونه آيات كه خطابش به جامعه اسلامي است، در مرحله اول شامل حكومت و دولت و نظام اسلامي ميشود، يعني يكي از وظايف و اموري كه حكومت اسلامي بر دوش دارد اين است كه بايد در قضيه ی ازدواج دختران و پسران بيهمسر، اهتمام ورزد و مقدمات زندگي مشترك را براي اينگونه جوانان فراهم سازد. حال اگر دولت اسلامي به هر دليلي نتوانست بر اين سفارش مؤكد رسول گرامي اسلام جامه ی عمل بپوشد و بر انجام آن قدرت نداشت وجوب آن به نحو واجب كفائي بر عهده ی همه ی مردم و امت اسلامي از پدر و مادر گرفته تا خويشان و بستگان و ساير افراد اجتماع مسلمان است، واگر آنها هم كوتاهي نمودند و اين واجب را زير پا گذاردند، باز بر خود دختر و پسر است كه بر آن مواظبت كنند و هر چه زودتر با تهيه ی ابتداييترين مقدمات، ازدواج نمايند، چرا كه به تجربه اثبات گرديده كه ماندن جوانان بدون همسر در خانه، خطرناك و داراي مضرات بسيار زيادي است.
بنابراين هر كس در خود، توان رفع اين خطر را ميبيند، بايد فوراً در پيشگيري آن اقدام نمايد و چنين نباشد كه افراد، آن را بر عهده ديگران بينند و از دوش خود، ساقط شده تلقي نمايند، چرا كه ازدواج از واجبات بزرگي است كه اسلام عزيز، آن را از همگان، چه دولت و چه امت اسلامي خواسته و همه در انجام آن ميبايست بكوشند و از پيش آمدن مشكلات و احياناً مسائل خرافي در اين زمينه جلوگيري نمايند. اما با اين همه سفارش و تأكيد، متأسفانه در روزگار ما بواسطه عواملي كه جو ناسالم جامعه ی بدور افتاده از سنتهاي پيامبر و ائمه معصومين(ع) ايجاد كرده است، غالب جوانان از دختر و پسر براي دستيابي به اين نعمت و موهبت بزرگ خداوندي، دچار مشكلات متعدد و بعضاً پيچيده و غيرقابل حل شده و بسياري از آنها با مفاسد و خطراتي نيز مواجه گرديدهاند، و اين امر، خود، نگراني دلسوزان جامعه و پايبندان به دين و اعتقادات مذهبي را فراهم آورده است.
ما در اين فصل برآنيم تا ببينيم كه چه مشكلات و موانعي بر سر راه اين روش و سيره ی حسنه ی پيامبر اسلام(ص) يعني ازدواج وجود دارد و چه بايد كرد تا همه ی جوانان عزيز ما از اين رحمت و عنايت الهي بهرهمند شوند و ما بتوانيم به دنبال آن، زمينه ی مفاسد و عوامل خطرساز و تهديدكننده ی يك جامعه ی سالم و متدين را از بين ببريم و به حل آنها بپردازيم.
موانع ازدواج
متأسفانه تشريفات و آداب و رسوم غلطی را كه معمولاً خود ما در سر راه ازدواج به وجود آوردهايم سبب ايجاد موانعي شده است كه جوانان عزيز ما، براي طي اين مسير، خود را مواجه با مشكل ميبينند از جمله:
1ـ خريدهاي بيجا و مبادله ی هدايا
2ـ مهريههاي سنگين
3ـ جهيزيههاي تجملاتي
4ـ جشنهاي پرخرج و تشريفاتي
5ـ رفت و آمدهاي دوران نامزدي
6ـ مشكل مسكن