عنوان: اصل سوم: نبوّت / فصل دوازدهم: قرآن معجزه جاويد نبىّ اكرم«ص»
شرح:

فصل دوازدهم: قرآن معجزه جاويد نبي اكرم«صلي الله عليه وآله وسلم»

قرآن شريف از جهات متعدّدي معجزه جاويد است كه ما تنها به سه جهت اشاره مي‏كنيم:

 اوّل: زمان نزول قرآن شريف، در منطقه حجاز، فنّ فصاحت و بلاغت و استفاده از اين فنّ، از رونق بسياري برخوردار بود و بازار عُكاظ در مكّه، محلّي براي گردهمايي شاعران محسوب مي‌‏شد. همه ساله شاعران در آنجا جمع مي‌‏شدند و بهترين اشعار را بر ديوار كعبه مي‌‏آويختند. «معلّقات سبع» كه در تاريخ ادبيات عرب، معروف و از امور مسلّم است، هفت قطعه از بهترين اشعار عرب بوده كه آنها را به كعبه مي‌‏آويختند. با بعثت پيامبر گرامي اسلام‏«صلي الله عليه وآله وسلم» و نزول قرآن شريف نه فقط بازار عكاظ تعطيل شد بلكه آن معلّقات نيز به زير آمد. طوايفي كه صاحبان اين اشعار بودند با كمال شرمندگي اشعار خود را بردند، زيرا نور شمع در مقابل نور خورشيد نابود شدني است. قرآن كريم علاوه بر تعطيل كردن بازار عكاظ، چنان تأثيري بر جاي نهاد كه مثلاً وليد بن مغيره كه در ميان اعراب «ريحانة العرب» لقب گرفته بود، درباره قرآن شريف گفت:

«اِنَّ لَهُ لَحَلاوَةً وَ اِنَّ عَلَيْهِ لَطلاوَةً وَ اِنَّ اَعْلاهُ لَمُثْمِرٌ وَ اِنَّ اَسْفَلَهُ لَمُعْذِقٌ وَ اِنَّهُ لَيَعْلُو وَ ما يُعْلي». (89)

«هر آينه، قرآن برخوردار از شيريني خاصّي است و داراي زيبايي و سرور ويژه‏اي است، طبقات فوقاني آن بسي ثمربخش و طبقات زيرين آن بسي خوشبو، و اين كتابي است كه از هر چيز برتر است و هيچ چيز بر آن برتري نمي‌‏يابد».

 خلاصه كلام اينكه، پيامبر گرامي آنان را به تحدّي دعوت كرد ولي آنان هر كاري كه مي‌‏توانستند انجام دادند، حتّي به پيامبر گرامي پيرايه جنون، سحر و .... بستند و بيش از هشتاد مرتبه با او جنگ كردند امّا به فكر تحدّي با قرآن شريف نيفتادند چرا كه مي‌‏دانستند چنين كاري از قدرت آنان خارج است.

دوّم: قرآن شريف در مدّت بيست و سه سال و در حالات مختلف مثل سفر، حضر، صلح، جنگ، آسايش، سختي، فقر، غنا، حبس، رهايي، حصر، آزادي، و.... بر پيامبر گرامي نازل شد و در عين حال هماهنگي خود را حفظ كرد. حوادث و حالات مختلف، موجب پيدايش حالات رواني، هيجان‏ها، آرامش‏ها، خوف‏ها و اميدها، غم‏ها و شادي‏ها و.... در انسان مي‌‏شود و تأثير فراواني در گفتار و كردار انسان بر جاي مي‌‏گذارد، امّا قرآن شريف از اين امر بر كنار است. هماهنگي مخصوص قرآن كريم از نظر شكل، محتوا، جاذبه، روش، انسجام و عدم دگرگوني از ابتدا تا انتها نشان مي‌‏دهد كه نمي‌‌‏تواند حاصل تراوش فكري بشر باشد، كتابي كه در مدّت بيست و سه سال جمع شده باشد، علي القاعده بايد داراي اختلافهاي زيادي باشد. در كتابهاي بزرگان - مخصوصاً اگر علمي باشد - ديده‏ايم كه اختلاف و يا لااقلّ تغيير رأي وجود دارد، ولي در تمام قرآن شريف يك اختلاف يا تغيير رأي ديده نمي‏شود، پس معلوم مي‌‏شود كه منشأ آن علم خداست، نه علم بشر. قرآن كريم از اين معجزه بزرگ خبر داده است:

«اَفَلا يَتَدَبَّروُنَ الْقُرانَ وَ لَو كانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فيهِ اخْتِلاْفاً كَثيراً». (90)

«آيا درباره قرآن نمي‌‏انديشيد؟ اگر از سوي غير خدا بود، اختلاف فراواني در آن مي‌‏يافتيد».

سوّم: در قرآن شريف زيباترين، دقيقترين و رساترين برهان‌هاي مربوط به اعتقادات و اصول دين ديده مي‌‏شود، در حالي كه قرآن كريم كتاب فلسفه و كلام نيست، همچنانكه دقيقترين، رساترين و بيشترين بحث‌هاي تاريخي را در خود دارد، گرچه كتاب تاريخ نيست. مسائل علمي درباره علومي مانند نجوم، علوم طبيعي، طبّ و.... در قرآن شريف وجود دارد و در آن علوم از حقايقي مانند قوّه جاذبه، حركت منظومه‏ها، معلّق بودن آنها در فضا و.... پرده برداشته شده است، در حالي كه قرآن شريف كتاب علوم طبيعي نيست. قرآن كريم در عرفان نظري و عملي نيز بهترين و دقيقترين روش‌ها و شيوه‏ها همراه با عقلانيّت را ارائه فرموده است و عالمان و عارفان بزرگ همانند خواجه نصير الدين طوسي، صدرالمتألهين شيرازي و ابن عربي افتخار شاگردي در محضر مبارك و متعالي قرآن شريف را دارند در حالي كه قرآن شريف كتاب عرفان نيست. چنانكه قرآن كريم در اخلاق و تهذيب نفس نيز بهترين بيان‌ها و روش‌ها را داراست و با جاذبه مختصّ به خود، انسان را در مسير سازندگي به پيش مي‌‏برد، مراتب سير و سلوك را به او نشان مي‏دهد و سالك را به مقام لقاء و بالاتر مي‌‏رساند و حتّي بايد گفت كه تمام آيات آن رنگ اخلاقي دارد، ولي با اين همه، قرآن شريف كتاب اخلاق نيست.

بنابراين اگر بخواهيم بگوييم كه قرآن، كتاب چيست، بايد پاسخ را از خود قرآن شريف دريافت كنيم. قرآن كريم خود را حاوي تمام علوم مي‏داند، گرچه ما قطره‏اي از آن دريا را بيشتر نمي‌‏توانيم برداريم:

«وَ لَقَدْ صَرَّفْنا لِلنَّاسِ في هذَا الْقُرانِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ فَاَبي اَكْثَرُ النَّاسِ اِلّا كُفُوراً». (91)

«ما در اين قرآن، براي مردم از هر چيز نمونه‌‏اي آورديم امّا بيشتر مردم (در برابر آن، از هر كاري) جز انكار، ابا داشتند».

«وَ لا رَطْبٍ وَ لا يابِسٍ اِلّا في كِتابٍ مُبينٍ». (92)

«هيچ تر و خشكي وجود ندارد مگر اينكه در كتابي آشكار ثبت است».

«ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَي‏ءٍ». (93)

«ما هيچ چيز را در اين كتاب فرو گذار نكرده‏‌ايم».

«وَ نَزَّلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ تِبْياناً لِكُلِّ شَي‏ءٍ». (94)

«و ما اين كتاب را بر تو نازل كرديم كه بيانگر همه چيز است».

 اين مطلب را نيز اضافه كنيم كه قرآن شريف را كسي آورده كه درس نخوانده است و علم او »علم لَدُّني« و علمي است كه از جانب حقّ تعالي به او اعطاء شده است:

«وَ ما كُنْتَ تَتْلُوا مِنْ قَبْلِهِ مِنْ كِتابٍ وَ لا تَخُطُّهُ بِيَمينِكَ اِذاً لَارْتابَ الْمُبْطِلُونَ». (95)

«تو هرگز پيش از اين، كتابي نمي‌‏خواندي و با دست خود چيزي نمي‏‌نوشتي و گرنه باطل انديشان قطعاً به شك مي‌‏افتادند».

 اينك آيا مي‌‏توان گفت قرآن شريف از طرف خداوند متعال نيست؟!

 اهل سير و سلوك و اصحاب اعداد و افرادي كه از علم طلسم و رموز آگاهند و اهل دل كه با ادعيه سر و كار دارند و نيز اهل رياضت‌هاي ديني و... از معجزات قرآن كريم به شهودهاي بسياري رسيده‏اند و درباره آن سخن‌ها دارند، اثرها ديده‏اند و به كشف‌هايي رسيده‏اند، ولي همگي برآنند كه آنچه به دست آمده است تنها قطره‏اي از درياي قرآن كريم است.